Szczegółowo o ukrytej próchnicy, a także jej przykłady na zdjęciu

Ogólnie rzecz biorąc, nie ma takiej nozologii, jak ukryta próchnica w medycznych książkach i encyklopediach. Chociaż sami dentyści i ich pacjenci aktywnie używają tego terminu.

Chodzi o to, że próchnica ukryta jest wspólną nazwą każdej próchnicy, której nie można znaleźć na zębach bez specjalnych metod diagnostycznych. To jest jego główna różnica od próchnicy w innych objawach: zęby wyglądają jak absolutnie zdrowe, ale proces patologiczny w nich można tak rozwinąć, że leczenie choroby wymaga nie tylko usunięcia części zębiny, ale także odbarwienia („usunięcia nerwu”).

Zdjęcie poniżej pokazuje ukrytą próchnicę w usuniętym zębie (zlokalizowanym na powierzchni styku, to znaczy w miejscu kontaktu z sąsiednim zębem). Dotknięty obszar dotarł do komory miazgi:

W wielu przypadkach utajona próchnica towarzyszy zwykłej i mnogiej i tylko w wyjątkowych przypadkach rozwija się niezależnie wśród innych zdrowych zębów. Takie przypadki są najrzadziej diagnozowane i najczęściej prowadzą do bardzo głębokich uszkodzeń zębów.

 

Uszkodzenie zęba w przypadku ukrytej próchnicy

Zasadniczo uszkodzenie zębów w postaci wnęki z ukrytą próchnicą niewiele różni się od uszkodzeń w przypadkach rozpoznawalnych gołym okiem. Charakter i zakres takich uszkodzeń zależy od wieku procesu próchniczego i jego lokalizacji na zębie. Tak więc ukryta próchnica może mieć następujące lokalizacje:

• Na proksymalnych (przylegających) i dystalnych (tylnych) ścianach zęba. Tutaj jego objawy na szkliwie są bardzo trudne do zauważenia za pomocą lustra lub sondy.
• Pod niewłaściwie umieszczonymi wypełnieniami lub koronami. Jeśli bakterie z jamy ustnej mogą dostać się do przestrzeni między tkankami zęba a materiałem wypełniającym, prawdopodobnie rozpocznie się tutaj proces próchniczy.
• W obszarach zęba znajdujących się pod dziąsłem (często gromadzą się tutaj cząsteczki jedzenia i nie są czyszczone szczoteczką do zębów).
• W szczelinach naturalna fossa „zębów tylnych”. Jeśli uszkodzenie szkliwa jest niewielkie, nie zawsze można go zauważyć za pomocą lustra i sondy, a zatem nawet przy faktycznej obecności zewnętrznych przejawów, takie próchnice można zaklasyfikować jako ukryte.

Na zdjęciu - typowe próchnica z minimalnymi objawami zewnętrznymi:

Uszkodzenie zęba z ukrytą próchnicą jest podobne do uszkodzenia z rozpoznaną wizualnie postacią choroby. Jednak specyfika tego procesu prowadzi do tego, że utajona próchnica zwykle występuje tylko w środkowym i późnym stadium rozwoju, gdy obejmuje znaczną część zębiny i tkanki około-miazgi. Odpowiednio, po otwarciu dotkniętego zęba wykrywane są rozległe uszkodzone ubytki.

Poniższe zdjęcia pokazują przykład ukrytej próchnicy w zębie pod wypełnieniem:

Na tym zdjęciu jest rentgenogram zęba z ukrytą próchnicą na dość późnym etapie rozwoju. Można zauważyć, że obszar dotknięty próchnicą zbliżył się nerwowo do kanału:

Z praktyki dentysty

Typowy przypadek kliniczny: u pacjenta, wśród dwóch zębów dotkniętych próchnicą, jest jeden, pozornie zdrowy, bez widocznych uszkodzeń. Logika sugeruje, że jeśli dotknięte zostaną dwa zęby, może to mieć wpływ na próchnicę i znajdować się między nimi. Przypisuję radiogram pacjentowi w celu sprawdzenia integralności tkanek wewnętrznych. Na zdjęciu radiologicznym widać dobrze rozwiniętą próchnicę w pobliżu tylnej ściany zęba. Klęska nie dotarła jeszcze do miazgi, ale wniknęła głęboko w zębinę. W tej sytuacji wystarczyło wyczyścić uszkodzony obszar i uszczelnić.

 

Objawy kliniczne

Ukryta próchnica praktycznie się nie objawia. Ponieważ albo nie ma widocznego uszkodzenia szkliwa zęba, albo są one małe, dopóki miazga nie zostanie zaangażowana w proces patologiczny, pacjent zwykle nie odczuwa nieprzyjemnych wrażeń, gdy gorące lub zimne płyny dostaną się na ząb, zwykle go żuje.

W rzadkich przypadkach dotknięty obszar rozszerza się w kierunku sąsiednich obszarów szkliwa, a przy bliższym spojrzeniu na ząb można zauważyć ciemne plamy. Poniższe zdjęcie pokazuje przykład takiej ukrytej próchnicy pod starą pieczęcią:

Kiedy patologia rozprzestrzenia się na unerwione obszary zęba, pacjent zaczyna odczuwać ból po wystawieniu na zimne lub gorące zęby, a także kwaśne, słodkie lub słone pokarmy. Przez kilka pierwszych tygodni lub miesięcy ból ten nie jest bardzo silny i nie zawsze występuje. Stopniowo nasila się i dochodzi do etapu, w którym pacjent jest zmuszony udać się do kliniki. W takich sytuacjach odejście („usunięcie nerwów”) jest prawie nieuniknione.

 

Jakie jest niebezpieczeństwo ukrytych próchnic?

Głównym niebezpieczeństwem utajonej próchnicy jest niepozorny rozwój procesu patologicznego do takich etapów, które wymagają albo odbarwienia, albo ogólnie ekstrakcji zęba.

Ponadto wraz z rozwojem próchnicy na proksymalnych powierzchniach możliwe jest „przejście” do sąsiedniego zęba, a czasem wraz z rozwojem choroby w nim w ukrytej formie.

Uwaga

Wymaga to wyjaśnienia: z jakiegoś powodu wiele osób jest przekonanych, że próchnica może być „przenoszona” i zarażać sąsiedni ząb, ale tak nie jest, próchnica jest procesem lokalnym, a nie „zakaźnym”. Ważne jest, aby zrozumieć, że w dosłownym znaczeniu tego słowa nie nastąpi przejście do innego zęba. Być może jest coś jeszcze: jeśli u jednego zęba rozwinie się utajona próchnica z utworzeniem wnęki, wówczas samooczyszczenie szczeliny pozostawia wiele do życzenia. Ciągłe gromadzenie się resztek węglowodanów powoduje zaostrzenie procesu w pierwszym zębie i początek nowego zniszczenia w sąsiednim.

W rzadkich przypadkach, bez bólu lub z niechęcią pacjenta do lekarza, obszar próchniczy może pokryć większość przestrzeni wypełnionej zębiną. Ta sytuacja jest obarczona faktem, że ząb w rzeczywistości zamienia się w pustą skorupę, która może się rozpaść nawet przy niewielkim obciążeniu.

Poniższe zdjęcie pokazuje ukrytą próchnicę z dużym obszarem uszkodzenia (prześwietlenie), znaczna część korony zęba jest objęta patologią:

 

Diagnoza choroby

Nowoczesne metody diagnostyczne pozwalają odkryć utajoną próchnicę w dowolnej lokalizacji i na każdym etapie rozwoju. Aby jednak skorzystać z tych metod, dentysta musi mieć podejrzenia próchnicy, nawet pośredniej. Często przy braku skarg pacjentów i podczas badania jamy ustnej ukryta próchnica pozostaje niezauważona i rozwija się bezpiecznie, dopóki ból nie pojawi się w dotkniętym zębie.

W wielu przypadkach utajona patologia rozwija się równolegle ze zmianami próchniczymi, które są wyraźnie widoczne na innych zębach. W tym przypadku doświadczony dentysta prawidłowo ocenia ogólną sytuację próchnicową w jamie ustnej, rozumie, że przy częstych i wielokrotnych zmianach innych zębów prawdopodobieństwo rozwoju ukrytej próchnicy jest bardzo wysoki i przepisuje diagnozę za pomocą specjalnych metod. Należą do nich na przykład:

• Rentgen, w którym obszary z ukrytą próchnicą wyglądają ciemniej niż zdrowi sąsiedzi.
• Transiluminacja i diagnostyka luminescencyjna. Obie te metody ujawniają się jako ukryte uszkodzenie zęba próchnicowego na dowolnym etapie.
• Diagnostyka laserowa.

Niemożliwe jest samodzielne wykrycie ukrytej próchnicy. Przed rozwojem zapalenia miazgi nie zostanie wykryte podczas stukania zęba i leczenia go zimną lub gorącą wodą.

Dlatego na początku diagnoza próchnicy ukrytej regularne wizyty profilaktyczne u dentysty są bardzo ważne.

 

Jak leczy się utajoną próchnicę?

Leczenie utajonej próchnicy w większości przypadków polega na usunięciu dotkniętych ubytków i dalszym wypełnieniu zęba. Ponadto, jeśli patologia rozwija się w strefie szyjki macicy lub pod dziąsłem, dentysta musi dostosować tkanki miękkie otaczające ząb.

Poniższe zdjęcia pokazują przykłady przygotowania ubytków:

W niektórych przypadkach utajona próchnica jest wykrywana na etapie plam lub uszkodzenia powierzchni szkliwa bez penetracji do zębiny. W takich przypadkach dla skutecznego leczenia można obejść się bez sekcji zwłok. Lekarz może wzmocnić szkliwo za pomocą preparatów wapnia i fluoru, aby go przywrócić (remineralizacja).

W przypadku znalezienia ukrytego procesu próchniczego pod chwiejnym wypełnieniem uszkodzone obszary są czyszczone, a na ich miejscu instalowane jest nowe wypełnienie.

Takie leczenie jest zwykle bezbolesne i tylko sporadycznie może powodować mrowienie. Jeśli ostry ból wystąpi podczas usuwania zębiny z pacjenta, oznacza to zaangażowanie miazgi w proces i wymaga usunięcia nerwu z dalszym wypełnieniem kanałów.

W większości przypadków leczenie chirurgiczne utajonej próchnicy odbywa się za pomocą znieczulenia (znieczulenie miejscowe), nawet jeśli „wiercenie” nie jest głęboko wymagane. Zwykle to pytanie jest spójne z pacjentem przed leczeniem i decyzja jest podejmowana wspólnie.

W rzadkich przypadkach, w przypadku zmiany zęba na dużą skalę, konieczne jest wycięcie wszystkich tkanek uszkodzonych przez próchnicę, aż do poziomu dziąseł, a następnie założenie korony, a nawet ekstrakcja zęba i implantacja. Z reguły przy regularnych wizytach u lekarza i ciągłych badaniach można uniknąć choroby na tak zaniedbanych etapach i zachować wypełnione, ale rodzime zęby.

 

Zapobieganie próchnicy ukrytej nie różni się od innych form higieny: należy przestrzegać higieny jamy ustnej, usuwać resztki jedzenia, które utknęły między zębami, ograniczyć stosowanie słodyczy między posiłkami oraz stosować preparaty wapnia i fluoru, jeśli lekarz zaleci to. A co najważniejsze - regularnie przechodzą badania u dentysty. Ukryta próchnica jest dobrym przykładem tego, że wizyta u lekarza jest konieczna nawet bez bólu zębów i innych oczywistych oznak rozwoju procesu patologicznego.

 

Przyczyny próchnicy i skuteczne metody ochrony przed nią

 

I tak w rzeczywistości przygotowanie wnęki i instalacja wypełnienia odbywa się na żywo